देशातील वृत्तपत्र व नियतकालिक नोंदणी कायद्याच्या बदलानंतर वृत्तपत्र व नियतकालिक नोंदणी प्रक्रियेत मोठा बदल

देशातील वृत्तपत्र व नियतकालिक नोंदणी कायद्याच्या बदलानंतर
वृत्तपत्र व नियतकालिक नोंदणी प्रक्रियेत मोठा बदल

एकाच 1000 रूपयाच्या सशुल्क अर्जात होणार शिर्षक मंजूरी आणि नोंदणी

नवी दिल्ली : मागील वर्षाच्या शेवटच्या महिन्यात प्रेस आणि नियतकालिक नोंदणी कायदा 2023 (पीआरपी कायदा 2023) केंद्र शासनाने मंजूर करून घेतला व देशातील वृत्तपत्र नोंदणी क्षेत्रात मोठे बदल करण्यात आले आहे. जुन्या पीआरबी कायदा 1867 नुसार वृत्तपत्र - नियतकालिक नोंदणीच्या प्रक्रियेत दोन-चरणांचा समावेश होता शीर्षक पडताळणी आणि शीर्षक नोंदणीची प्रक्रिया. मात्र, नवीन कायद्यात आणि नव्याने दि. 04 मार्च 2024 रोजी ईसेवा पोर्टलवर निगर्मित करण्यात आलेल्या परिपत्रकात शीर्षक मंजूरी आणि नोंदणीसाठीची प्रक्रिया एकाच अर्जात करण्याची तरतूद आहे आणि यापुर्वी मोफत असलेल्या या सेवेसाठी आता भारतकोश पेमेंटद्वारे रू. 1000/- चा भरणा करावा लागणार आहे.

सदर अर्ज ऑनलाईन सादर करताना मालक, प्रकाशक, मुद्रक आणि मुद्रणालयाची ऑनलाईन माहिती भरणे तसेच प्रत्येकांनी आपआपल्या आधार व आधारीत ई-साईन प्रक्रियेद्वारे नोंदणी करावयाची आहे. त्यानंतर सदर अर्जात दुरूस्तीसाठी 120 तास अर्थात पाच दिवसाचा कालावधी देण्यात आला असून त्यादरम्यान कांही दुरूस्त्या करता येणार आहेत. तद्नंतर सदर ऑनलाईन एकाच वेळी ईसेवा पोर्टल व अधिकृत स्थानिक प्राधिकार्‍यांकडे (जिल्हाधिकारी / उपजिल्हाधिकारी/ प्रांत आदी ) ऑनलाईन जाणार आहे त्यांच्याकडून पडताळणी झाली की सदर अर्जातील शिर्षकांबाबत अंतीम निर्णय घेतले जाणार आहेत. अर्जात कांही त्रुटी असल्यास त्याबाबत पुढील महिनाभरात प्रकाशकाला कळविण्यात येईल व दुरूस्तीसाठी पुढील 30 दिवसांत प्रकाशकांनी त्याची पुर्तता करावयाची आहे.

सदर अर्जाबाबत त्याचा एक संकेतांक देण्यात येईल व त्या संकेतांकावरच पुढील प्रक्रिया केली जाणार आहे. यासोबत आणखी खूप बदल या नव्या परिपत्रकात करण्यात आले असून याची नोंद वृत्तपत्र व नियतकालिकांच्या प्रकाशकांनी घेणे गरजेचे आहे.

वृत्तपत्र - नियतकालिकांच्या नोंदणीसाठी सर्व अर्ज केवळ ऑनलाइन पद्धतीने केले जातील. यासाठी नवीन प्रेस सेवा पोर्टल (presssewa.prgi.gov.in)  तयार करण्यात आले आहे तसेच प्रेस सेवा पोर्टलसोबत सर्व संबंधित माहिती आणि वापरकर्ता-अनुकूल इंटरफेससह (prgi.gov.in) ही नवीन वेबसाइट तयार करण्यात आली आहे.